تغذیه مطلوب برای پرورش گوسفندان شیری و گوسفندان داشتی

تغذیه گوسفندان باید شامل انرژی، پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی باشد که گوسفندان آن را از مراتع و یا از طریق خوراک مکمل دریافت می کند . جیره غذایی گوسفندان باید به گونه ای باشد که حداقل نیاز های دام به مواد مغذی را برآورده سازد .

تامین مواد مغذی کافی در رژیم گوسفند می تواند منجر به موارد زیر شود:

افزایش وزن گوسفند

باروری بالا

مرگ و میر پایین

کاهش خطر بیماری

افزایش میزان شیر

رشد سریع تر

گوسفندان نیاز به یک رژیم غذایی متعادل حاوی انرژی (چربی و کربوهیدرات) ،پروتئین ، ویتامین ها ، مواد معدنی و آب دارند.

معمولا نیاز تغذیه ایی گوسفندان با توجه به سن ، اندازه و وضعیت فیزیولوژیکی تعیین میشود.گوسفند شیرده ، حامله و یا بره های درحال رشد نیاز بیشتری به مواد مغذی دارند. در برخی موارد در گوسفندان شیرده نیاز به فسفر اهمیت بیشتری نسبت به گوسفندان غیر شیرده دارند.

در هنگام تولد این حیوانات می توان نیازهای غذایی آنان را با شیر مادر تامین کرد اما در ادامه قطعا باید از خوراک های مقوی برای استفاده شود . خوراک دام نباید تنها شکم پر کن باشد و فقط گوسفند خوردن آن احساس سیری داشته باشد بلکه باید کامل ، زودهضم و خوش خوراک باشد .

برای تغذیه گوسفندان داشتی ما باید توجه به این نکته توجه داشته باشیم که نقاط مهمی در طول چرخه عمر آنها وجود دارد که سبب اهمیت دار شدن نحوه تغذیه اصولی برای آنها می شود .
فصل جفتگیری و آبستنی جزو همین نقاط مهم می باشد چرا که در هنگام آبستنی گوسفندان دچار استرس و تنش می شوند راه حل نسبی برای این موضوع این است که با می توان با تغذیه مناسب و غنی روند تولید مثل در گله را بهبود ببخشیم
داشتن تغذیه مناسب علاوه بر کمک به سلامت مادر به بره نیز برای داشتن رشد کامل تر نیز کمک می کند و سیستم ایمنی بره را تقویت می کند

جیره غذایی گوسفند یعنی چی ؟

جیره غذایی به مقدار علوفه گفته می شود که در طول شبانه روز به دام ها داده می شود تا قادر باشند بسته به نوعی که دارند شیر تولید کنند و یا وزن بگیرند .دامداران و جیره نویسان علاوه بر برطرف نمودن نیازهای غذایی باید از قیمت و در دسترس بودن مواد لازم برای تهیه خوراک نیز اطمینان حاصل کنند. همانطور که می دانید چیزی در حدود ۷۰ درصد هزینه های نگهداری از گوسفندان به هزنیه های تهیه علوفه مربوط می شود .  این خود مهم ترین دلیل برای تهیه فرمولاسیون درست
جیره با در نظر گرفتن حداقل قیمت وبرای اقتصادی تر کردن کار دامپروری می باشد

به طور کلی خوراک دام از سه طریق علوفه ای ، کنسانتره ای و مواد افزودنی تهیه می شود .
برای تهیه خوراک گوسفند باید حتما خوش خوراک بودن اجزای تشکیل دهنده جیره در نظر گرفته شود .اگر قصد دارید که با انواع نژادهای گوسفندان ایرانی آشنا شوید پیشنهاد می کنم حتما از این صفحه دیدن نمایید.

تامین انرژی در تغذیه:

گوسفندان انرژی لازم را از مراتع، یونجه و دانه ها دریافت می کنند. اگر گوسفند داشتی و گوسفند شیری انرژی کافی را دریافت نکنند باعث کاهش زاد و ولد ،کاهش تولید شیر، افزایش مرگ و میر و بیماری میشود.منابع اصلی انرژی برای گوسفند عبارتند از یونجه، جو، ذرت و گندم که می توان برای افزایش سطح انرژی در تغذیه گوسفندان مورد استفاده قرار گیرد.

پروتئین:

هنگامی که میزان پروتئین در غذای دام پایین می رود، گوسفندان نمی توانند وزن خود را حفظ کنند و باعث کاهش بافت بدن، برای جبران پروتئین می شود. سطح پایین پروتئین میزان رشد ، میزان تولید مثل و شیردهی را به طورکلی کاهش میدهد.

مواد معدنی:

مواد معدنی عمده ای که در تغذیه گوسفند حائز اهمیت است عبارتند از فسفر، گوگرد ، کلسیم و نمک. مقدار کمی از این مواد معدنی مورد نیاز است تا اطمینان حاصل شود که گوسفندان قوی و سالم هستند و پشم خوب تولید می کنند. گوسفندان میتوانند از منابع آب و مکمل های مختلف مواد  معدنی را در صورت لزوم دریافت کنند.نمک تاثیر به سزایی در تغذیه گوسفندان دارد هنگامی که گوسفند نمک کافی دریافت نمی کند به طور کلی کمتر غذا و آب مصرف می کند، شیر کمتری تولید می کند و رشد حیوان نیز کاهش می یابد. کمبود فسفر باعث رشد آهسته بره ها ، کاهش اشتها، ظاهر غیرطبیعی، بیخوابی، رشد غیرطبیعی استخوان و عملکرد ضعیف در تولید مثل میشود.

فیبر :

جیره ای که برای گوسفندان خود تهیه می کنید باید شامل درصد کافی از فیبر نیز باشد . اگرچه فیبر را نمی توان به عنوان ماده مغذی در نظر گرفت ، ولی وجود آن برای حفظ تعادل جیره مهم می باشد . چنانچه جیره ای میزان کافی از این ماده را دارا باشد به گوسفندان جهت هضم هر چه بیشتر غذا کمک می کند .

ویتامین ها:

با وجود اینکه کمبود ویتامین در گوسفندان به ندرت رخ می دهد اما همواره باید به تغذیه گوسفند توجه کرد که این مواد را برای حفظ سلامتی دریافت کند. مهمترین ویتامین A، D، E و گروه B است. گوسفند می تواند ویتامین A و ویتامین E را از مواد گیاهی سبز، یونجه و دانه بگیرد و ویتامین D را نیز از نور خورشید و خوراک تازه و خشک دریافت کند.

کمبود ویتامین ها باعث کاهش سرعت رشد ، کاهش میزان تولید مثل ، ضعیف شدن سیستم ایمنی گوسفندان و … می شود که باید به این موارد توجه شود

آب:

آب یکی از مهمترین نیازهای روزانه غذای گوسفند است. آنها بین روزانه ۲٫۵ تا ۱۸ لیتر آب نیاز دارند . آب باید پاک باشد و حداقل مواد شیمیایی را داشته باشد. آب باعث نرم شدن علوفه شده و قابلیت هضم آن را افزایش می دهد .

توصیه می شود کیفیت آب را حتما بررسی کنید . زیرا به هر حال احتمال آلوده بودن آب به انواع باکتری ها و میکروب ها و همچنین بالا بودن درصد مواد مضر ، وجود دارد .

نکته ای دیگر که در مورد جیره کافی و مناسب برای میش ها می توان به آن اشاره کرد این است که این تغذیه مناسب علاوه بر بالا بردن میزان باروری باعث ذخیره شدن مواد مغذی در بدن آنها شده و بعد می تواند نیازهای آنها را در دوران شیردهی به بره های خود برآورد سازد .

کمبود آب باعث تلف شدن آب ، تشکیل سنگ مجاری اداراری و … می شود . همانطور که اشاره شد در دسترس بودن آب به صورت آزادانه امری حیاتی برای گوسفندان تلقی می گردد اما جزو دسته مواد مغذی محسوب نمی شود .

پروبیوتیک ها :

نوع خوراکی که گوسفندان مصرف می کنند باید حتما از حاوی پروبیوتیک ها باشد . غنی بودن خوراک از این نوع ماده باعث فعال نمودن بیشتر سیستم ایمنی ، افزایش متابولیسم اسیدهای صفرایی ، و … خواهد شد .

مقدار و کیفیت خوراک گوسفند :

تغذیه گوسفند با توجه به وضعیت دام، نژاد، شرایط آب و هوایی می تواند تفاوت داشته باشد اما چیزی که حائز اهمیت میباشد این است که دامدار ارزیابی منظم و دقیقی از کیفیت و خوراک دام داشته باشد که این را می توان با وزن کردن و تحت نظر قرار دادن شرایط گله بدست آورد.

از مهم ترین نکات در زمینه نحوه تغذیه مناسب و مفید برای گوسفندان استفاده از خوراک و علوفه ای است که مهم ترین نیازهای بدن دام زنده را فراهم سازد . در این راستا نباید مبحث مدیریت هزینه های پرواربندی فراموش شود بلکه باید به سمت استفاده از منابع برویم که با قیمت مناسب بیشترین فواید برای برای گوسفندان ما داشته باشد .

بحث تغذیه دام سبک به صورت کلی نسبت به دام های سنگین راحت تر می باشد . جیره غذایی یک گوسفند باید بر اساس استاندارها ، نیازهای روزانه این حیوانات از نظر نگهداری وزن ، تولید مثل و شیر دهی تامین شود .

برای اینکه دام هایتان دچار مشکلات گوارشی نشوند همیشه سعی کنید جیره غذایی یکسانی و کامل به صورت مخلوط شده ، را برای آنها در نظر بگیرید .

بهتر است هیچ موقع در هنگام تهیه علوفه و غذا برای دام هایتان از نان خشک به دلیل مشکلات متعدد از جمله مسمومیت به وجود می آورد استفاه نکنید .
علوفه مناسب علاوه بر تمام مزیت های گفته شده نقش مهمی نیز در حفط سلامت دستگاه گوارش دام و جلوگیری از اختلاط گوارشی می شود

اگر به صورت سنتی در شغل دامداری و دامپروری مشغول به فعالیت هستید و امکان تغییر سریع روش کسب و کار خود را به سمت دامپروی صنعتی را ندارید باید به این نکته توجه داشته باشید که حداقل در حوزه خوراک و علوفه از جیره مغذی استفاده کنید و تنها به چرای دام در کوه ها و دشت ها اکتفا نکنید .

همیشه سعی کنید در آخور گوسفندان حداقل علوفه ای وجود داشته باشد .

از تلمبار نمودن خوراک در آخور کوچک خوداری نمایید .

در هنگام مصرف جو بهتر است آن را با اب مخلوط کرده و یا آن را بکوبید  .

دامداران باید برای حفظ سلامت گوسفندان خود این حیوانات را در مراتع خوب پرورش دهند که این امر کاملا مد نظر مدیران مجموعه بازار گوسفند می باشد.

افزایش میزان خوراک اگرچه خوب و مطلوب به نظر می آید اما برای میش ها در زمان کوتاهی قبل از زایمان می تواند خطر ایجاد مسمومیت و سقط جنین را افزایش دهد به همین دلیل بالا بردن وزن میش در این هنگام توصیه نمی شود .

حال قصد معرفی فواید برخی از اجزای خوراک دام را داریم:

دانه جو :

جو یک دانه خوراکی غنی از انرژی و پروتئین می باشد که می توان از آن در رژیم غذایی گوسفندان استفاده کرد. جو همچنین نسبت به سایر غلات حاوی ویتامین های A و E بیشتری است .از این رو می توان جو را به عنوان یک خوراک مناسب برای گوسفند درنظر گرفت .

انرژی و پروتئین بخش اعظمی از مواد ضروری مورد نیاز گوسفندان داشتی و حتی پرواری را تشکیل می دهند.

جو نقش مهمی در تامین انرژی جیره بر عهده دارد . جو سالم به سختی برای گوسفند قابل هضم است و چنانچه قصد داشته باشید که از میزان جو مصرفی حداکثر استفاده را ببرید باید آن را به صورت بلغور شده استفاده کنید . شایع ترین علت اسیدوز در گوسفندان مصرف جو سال می باشد

یونجه :

یونجه دارای مقادیر قابل توجهی پروتئین و کلسیم است. همچنین شما میتوانید ویتامین های زیادی را از این خوراک با کیفیت برای دام های خود دریافت کنید.

یونجه گیاهی علفی است که ساقه های آن توپر و پر از مغز است و از ارزش غذایی بالایی برخوردار می باشد . این گیاه قابلیت رشد قابلیت رشد در مناطق معتدل و گرمسیر را دارد و همچنین علاوه بر پروتئین دارای مقادیر زیادی از انواع مواد معدنی ، ویتامین ها و اسید آمینه نیز است .
مانند بسیاری از گیاهان میزان پراکندگی مواد مغذی در اندام مختلف این گیاه متفاوت می باشد .مثلا پروتئین ساقه آن از برگ یونجه کم تر است . این گیاه برای گوسفندان خوش خوراک می باشد و در برگ آن مواد مغذی بیشتری نسبت به ساقه یونجه وجود دارد .

یونجه باید بعد از برداشت خشک و خرد شود چون مصرف یونجه تازه سبب ایجاد نفخ در گوسفندان می شود . به دامپروران توصیه می شود به دلیل افزایش قیمت یونجه در فصول سرد سال ، این محصول را در تابستان به مقدار لازم ذخیره کنند .

کاه :

کاه به ندرت انرژی و پروتئین کافی را برای حیوان فراهم می کند و ارزش غذایی پایینی دارد اما اگر با خوراک های دیگر ترکیب شود می تواند برای دام مفید باشد.

کاه  ساقه خشک حبوبات و غلات می باشد که در مرحله کوبیدن و جدا کردن دانه این گیاهان خارج می شود .

کنجاله :

تفاله های روغن گیری شده گیاهانی مانند کنجد ، سویا ، تخم پنبه ، آفتاب گردان و … می باشد . کنجاله نقش مهمی در خوراک تهیه شده دام برای تامین پروتئین مورد نیاز آنان را دارند . معمولا نوع های مختلف کنجاله را می توان به جای همدیگر مورد استفاده قرار داد .

سیلو ذرت (سیلاژ ):

ذرت علوفه ای نوعی خاص از انواع مواد مغذی و پر انژری با مدت نگهداری بالا می باشد که در فصول سرد سال بیشتر مورد استفاده قرار میگرد . طرز تهیه آن از طریق تخمیر با رطوبت بالا در محیط مناسب می باشد . روش سیلاژ سبب کاهش مقدار
ph با حفظ ارزش غذایی می شود و همچنین سبب افزایش نگهدارندگی آن نیز خواهد شد .

.

تغذیه گوسفندان شیری| گوسفندان داشتی | تغذیه گوسفند پرواری

در این بخش قصد معرفی نکاتی مهم در تغذیه گوسفندان شیری ، گوسفندان داشتی و گوسفندان پرواری به شما را داریم :

با توجه به اینکه تغذیه گوسفندان شیری و یا گوسفندان داشتی بیش از نیمی از هزینه ی پرواربندی را شامل می شود باید به مواد مغذی موجود در علوفه و همچنین قیمت تهیه آن توجه کافی را داشت . در مورد تغذیه میش ها بهتر میش ها می توان از کنسانتره نیز استفاده کرد

علاوه بر سایر علوفه ذکر شده سبوس گندم نیز به عنوان یکی دیگر از مکمل های مصرفی مفید شناخته می شود که در دامداری ها مورد استفاده قرار می گیرد .

استفاده از مکمل های معدنی ، ویتامین ها ، نمک در جیره غذایی باید به صورت متعادل و با برنامه باشد.

تغذیه ی میش ها در زمان جفتگیری با استفاده از سیستم فلاشینگ و افزایش میزان مواد کنسانتره می تواند سبب افزایش ضریب دوقلو زایی شود.

در تغذیه گوسفندان شیری و گوسفندان داشتی نباید از دانه های غلات چشم پوشی کرد و حتما باید از این مواد در جیره غذایی استفاده کرد.

علوفه مصرفی گوسفندان باید عاری از هر نوع آلودگی و جسم خارجی باشد . حتما علوفه این حیوانات را از این لحاظ بررسی کرده و درصورت وجود آشغال و بقایای دیگر اجسام این علوفه را پاک نمایید .

همه ی مواد تشکیل دهنده خوراک و علوفه گوسفند و حتی سایر دام ها از جمله انواع دانه ها ، مواد معدنی ، نمک و … باید از رطوبت و سایر آفات و جوندگان دور باشند . سعی کنید به صورت عمده برای مجتمع دامداری خود خوراک تهیه و ذخیره کنید زیرا باعث می شود که هزنیه های خرید و حمل و نقل شما کاهش پیدا کند .
نکته مهم دیگر جلوگیری از مواردی است که باعث آتش سوزی در انبار علوفه ها می شود . توجه نداشتن به این مورد می تواند تبعات خطرناکی را به دنبال داشته باشد .

هنگامی که قصد علوفه دادن و یا هر نوع کار دیگری با دام های خود دارید از دستکش ، محافط چشم ، پیشبند و سایر وسایل محافظتی استفاده کنید .

تغذیه دام : نکته دیگری که همه دوستانی که در شغل دامپروری مشغول به فعالیت هستند باید رعایت کنند اما در بیشتر اوقات به فراموشی سپرده می شود حفظ مراتع می باشد . زیرا این مراتع در صورت از بین رفتن و استفاده بی رویه مشکلات جدی تری را در سطح کلان به وجود می آورند که بسیار می تواند بسیار خطرناک نیز باشد.